Lenfödem Nedir? Tedavisi

Lenfödem Nedir?

Lenfatik dolaşım sistemi, arter ve ven dolaşım sisteminden sonra 3. dolaşım sistemidir. Bağışıklık sistemi hücrelerinin üretimi, taşınması, doku aralığında biriken atık maddelerni taşınması lenfatik sistemin görevlerindendir.

Lenf damarlarımız cildin hemen altında yer alır ve kollardan gelen akım koltukaltındaki, bacaklardan gelen akım kasıklardaki lenf nodlarına dökülürler. Lenf dolaşımının herhangi bir sebeble bozulması ve bu lenfatik sıvının cilt altında birikmesi ile oluşan şişliğe Lenfödem denir.

Lenfödem Nasıl Oluşur?

Lenfödem lenf dokusunun doğumsal anormalliği nedeniyle oluşabilir. Bu şekilde doğumsal yapı değişikliği kaynaklı lenfödeme primer lenfödem denir. 35 yaş öncesi ve 35 yaş sonrası gelişenler olarak iki başlıkta takip edilirler.

Sekonder Lenödemse, baskı, travma, fonksiyonel yetersizlikler sonucu gelişen lenfödemdir. Lenf nodlarının cerrahi olarak alınması yada radyoerapi ile işlev kaybı sonucu gelişen lenfödem en sık görülen tiptir.

Obesite de lenfödem gelişiminde risk faktörüdür.

Lenfödem Bulguları Nelerdir?

Etkilenen vücut bölgesinde ;

1. Ağırlık hissi,
2. Ağrı,
3. Hissizlik,
4. Hareket kısıtlılığı,
5. Kontrol edilemediği durumlarda enfeksiyon.

Tanısı Nası Konur?

Hastanın etkilenen uzvunda şişlik hissetmesi lenfödem tanısı için yeterlidir. Klinik takipte uzuvların çevre ölçüm farkları veya hacimleri takip edilir. Lenfödem oluşturan nedenleri saptamak için BT, MR, lenfosintigrafi, alt ekstremite lenfödemler de arterio Venöz Doppler USG gibi radyolojik tetkiklerden yararlanılabilir.

Lenfödem Evreleri

• Evre 1: Ödem yumuşaktır, basmakla iz bırakır ve yukarı kaldırılması ile azalır.
• Evre 2: Ödem daha serttir, yukarı kaldırmakla geri dönüş azdır.
• Evre 3: Deri serttir, tekrarlayan enfeksiyonlar nedeniyle renk değişikliği vardır, siğil benzeri yapılar vardır.

Lenfödem Tedavisi

Lenfödem oluştuktan sonra, tamamen geri dönüşü mümkün değildir. Bu nedenle oluşumunun engellenmesi ve de oluştuğunda erken evrede müdahale etmek çok önemlidir.

Tedavide tüm dünyada en etkin kabul edilen yöntem kompleks dekonjestif tedavidir. (Complex Decongestive Therapy).

Lenfödem tedavisi, ilk aşamada cilt bakımı ve eğitimi ardından manuel lenf drenaj masajı ve özel bandajlama uygulanır. Bandaj en az 21 saat süreyle kalır. Özellikli egzersizler yapılır. Bası giysisi planlanır. En az 2-4 hafta süren bu tedaviden sonra hastanın kendi kendine yapacağı koruma fazına geçilir. Cilt bakımı, özellikli egzersizler, bası giysisi ve bandajlamaya devam edilir. Aralıklı vizitlerle ödem takip edilir. Bunlardan başka pnömotik kompresyon uygulanması, kinezioband uygulaması, elevasyon, aerobik egzersizler, obezite ile mücadele de tedavinin parçalarıdır.